WLGS 20-16 9 juli 2020
Update: 09-11-2021
Inmiddels heb ik verkering met mijn huidige vrouw Willy. Ik word helemaal opgenomen in een grote familie. Mijn latere schoonmoeder was echt een tweede moeder voor mij. Ik kom dus in een heel warm nest terecht. Deze familie stamt uit een oud Apostolisch geslacht. De overgrootvader van Willy is al aan het einde van 19e eeuw Priester in Groningen geweest. Mijn aanstaande schoonvader is in aanvang reserve organist en dirigent in de Kruitgracht gemeente. De andere Priester, waar ik naast woon in de van Hamelstraat, wordt ten tijde van Apostel Tjark Bischoff Voorganger en Herder in deze gemeente met mijn aanstaande schoonvader als Gemeente Evangelist aan zijn zijde. Dit duo heeft jarenlang samengewerkt met zijn ups en zijn downs. Karakterologisch verschillen zij dag en nacht van elkaar.
In augustus 1969 krijgen Willy en ik de Verlovingszegen van Opziener Versteegh. Hieronder zijn foto:
Apostel Tjark Bischoff (hij is ruim 15 jaar Apostel geweest) in de zomer van 1969 om gezondheidsredenen in de rust is gegaan. Hij heeft slechts kort van zijn welverdiende rust kunnen genieten. Een jaar later overlijdt hij en wordt onder grote belangstelling begraven. De rouwdienst vindt plaats in de Martinihal te Groningen alwaar ruim 2500 mensen bij aanwezig zijn. Stap. Walter Schmidt leidt de dienst. Hierbij is o.a. ook DAp. Gottfried Rockenfelder uit Wiesbaden aanwezig. Zijn naam is in Europa wijd en zijd bekend geworden en hij is eigenlijk altijd een controversiele figuur geweest. Zijn invloed strekt zich ook uit naar een paar districten in Apostolisch Nederland, waarover later meer. Hij is een erudiet mens met heel erg uitgesproken ideeën over het Knaapje en de 144.000[i] uitverkorenen zoals beschreven in het Boek Openbaringen. Binnen de NAK is over dit onderwerp vele jaren heel veel geschreven. Er bestaan tussen JGB, en hem warme banden. In zijn eigen district zijn hele strenge kledingvoorschriften. Bij feestdiensten in het algemeen zijn alle dienaren en het koor in zwart-wit gekleed. Maar bij zeer bijzondere feestdiensten zijn de zusters van het koor geheel in het wit gekleed en dienaren dragen een z.g. “Stresemann” kostuum[ii]. Vanouds her kledij gedragen door hoogwaardigheidsbekleders in de eerste helft van de 20e eeuw.
Na deze dienst ben ik gevraagd deze Apostel ( zie foto rechts) per trein te begeleiden naar Arnhem zodat hij aldaar zonder problemen kan overstappen in de internationale trein naar Wiesbaden. Al snel komt tijdens onze reis het gesprek op geneeskundige onderwerpen en de evolutie leer van Darwin[iii]. In mijn onschuld probeer ik uit te leggen dat er wel degelijk wetenschappelijke aanknopingspunten zijn voor deze theorie. Maar dat wij als mens veel te kort leven om al deze processen te kunnen waarnemen. Maar dat komt helemaal niet over en de Apostel probeert mij op andere gedachten te brengen en wel in de lijn van het gedachtengoed binnen de NAK. De evolutieleer is niet uit God. Hij haalt uit de losse pols hiervoor de nodige wetenschappelijk boeken en geschriften aan waarmee hij zijn gelijk wil bevestigen. Ik heb ’t hierbij maar gelaten. Ik kreeg daarna een monoloog aangereikt over het Boek Openbaringen. Zijn stokpaardje, zoals later zal blijken, maar niet het mijne. Deze ontmoeting is toch van grote betekenis voor mij geweest.
In datzelfde jaar 1970 zijn wij getrouwd. En wonen in heel klein huisje in de Bedumerstraat waar de tuin groter is dan het huis zelf. Maar toch lekker knus en op ons zelf. We hebben daar bijzondere tijden beleefd. Al onze studie vrienden zijn ongeveer in die zelfde periode ook getrouwd. Onderling komen wij regelmatig bij elkaar. Sommige partners werken. Willy heeft op de speciale kweekschool kleuteronderwijs na 3 jaar haar studie afgerond en vindt een baan in Zeerijp, alwaar zij met veel plezier heeft gewerkt.
Inmiddels zijn we wat verder in de tijd. Groningen krijgt een nieuwe kerk er bij. In het westen van de stad wordt een nieuwe kerk gebouwd. De Hofstraat is een huurpand en wordt afgestoten.
Hierbij een paar foto’s uit mijn oude schoenendoos. Foto’s van de nieuwe kerk in aanbouw bij het z.g. “Richtfeest”, het bereiken van het hoogste punt in maart 1972. Een nieuw gebruik dat in deze tijd is ingevoerd binnen de kerk.
Op de foto rechtsonder houdt de Oudste Wim van Asperen, de architect van deze kerk, een korte toespraak. Voor die tijd een toch wat opvallende kerk met een zadeldak.
Als overgang naar een nieuwe kerk ook nog een paar beelden van de Kruitgracht. Als de dienst is afgelopen en ieder weer zijn leven op zijn manier oppakt…
Na voltooiing van de nieuwbouw zijn er drie eigen kerken in bezit. Namelijk Kruitgracht, Eikenlaan en Vondellaan. Er vindt een herverdeling van de gemeenten plaats, hetgeen altijd een pijnlijk is proces is. Al snel word ik Diaken in de gemeente aan de Eikenlaan. Dat was in mei 1972. In deze periode neemt als gevolg van de lijn van Herman Schumacher de verharding in de gemeenten toe. Er staan meer zelfbewuste fanatieke mensen op.
In het denken wordt de ruimte van het grijze gebied, van niet weten, van onzekerheden ingenomen door het “zwart-wit” denken. Het verscherpt de tegenstellingen. Er groeit ook meer wantrouwen. Dat is tragisch. Het spreken over de spoedige wederkomst van Jezus Christus wordt weer meer naar voren getrokken. Hier en daar zijn er ook wel invloeden van het gedachtengoed van Rockenfelder zichtbaar. Maar toch heel bescheiden in vergelijking met wat ik later zal tegenkomen in het midden van het land. Ik merk aan me zelf dat ik ook in dit proces onwillekeurig wordt meegezogen. In onze samenleving is er al eerder een radicalisering opgetreden. Vooral in de studentenkringen.[iv] En dat was radicalisering naar links. Zoals een van mijn vrienden mij heeft verteld dat hij in die tijd sterk onder invloed heeft gestaan van het Maoïsme.[v] In Duitsland heeft dat zeer sterk gepeeld dat jongeren hun vaders hebben bevraagd wat zij in WO II hebben gedaan, omdat hun vaders daarover hebben gezwegen. Rudi Dutschke is daar de grote studentenleider geweest.[vi] In iets mindere mate heeft dat ook in Frankrijk gespeeld met Daniël Cohn Bendit als de bekende man.[vii] Bij ons in Nederland is dat in die periode nog niet zo aan de orde gekomen. Om terug te komen op mijn persoon: ik ben de andere kant op geradicaliseerd. In diepere zin meer op zoek gaan naar betekenissen van God en godsdienst, op zoek naar zin van de Apostolische Beweging waarbij voor mij het socialistische ideaal – van huis meegekregen – een drijvende factor is. Geloven in de wederkomst van Jezus zonder de last van het boek Openbaringen staat voor mij dan centraal. Ik heb ’t daar ook nooit over. Daarnaast komt mijn studie in een eindfase. Mijn activiteiten binnen de kerk nemen toe. Maar voor de examens moet er dan toch stevig worden gestudeerd. Sommige verlichte geesten hebben toch grote moeite met het feit dat ik hiervoor tijd wil reserveren. En ik vraag slechts om één avond in de week vrij voor studie. Alle andere avonden in de week ben ik beschikbaar voor mijn taak als Diaken. Daar zie je de gevolgen van fanatisme openbaar komen. En ook, ondanks veel goede wil, het gebrek aan voldoende scholing van verantwoordelijke dienaren met pastorale taken. Het is een grote confrontatie geworden waar uiteindelijk ik toch noodzakelijke de steun heb gekregen. Maar toch, het heeft me diep raakt. Dat je begrip voor zo’n doodnormale zaak in een kerk voor de helledeuren moet weghalen. En toch, je blijft loyaal, je blijft trouw. Als ik een tijd later Priester word kijk ik wat dieper in de keuken van de gemeente. Daar zie ik optredens van collegae waar ik me letterlijk voor schaam. En plein public durf ik er niets van te zeggen. Later bespreek ik dat wel met betrokkene onder vier ogen. Maar dat wordt niet gewaardeerd. En in die andere wereld zie ik dan ook hoe toch weer mensenverering de kop op steekt. Herman Schumacher reist heel vaak per trein vanuit Bremen naar Nederland. Op de terugreis vertrekt hij vaak vanaf Groningen, Hoogezand of Winschoten. Het gebeurt regelmatig dat we hem daar uitzwaaien.
Het is algemeen bekend dat zijn populariteit in Noordelijke provincies veel groter is dan in de rest van het land. Zie onderstaande beelden.
Zo zie je hoe je tussen twee en meer werelden heen en weer wordt geslingerd. Aandacht voor je eigen diepe wensen, richting geven aan je eigen leven wordt steeds lastiger. Je wuift dat ook deels weg omdat je ook aandacht hebt voor je studie en je studie vrienden, en met de vele kerkelijke activiteiten, voor zielzorg, muziek maken in een ensemble en je eigen gezin en familie waarin je bent ingebed. In deze tijden zijn de Opziener Lakerveld en de Oudste Guit ons beider grote bakens.
[i] https://www.gotquestions.org/Nederlands/144000.html [ii] https://de.wikipedia.org/wiki/Stresemann_(Anzug) [iii] https://www.nemokennislink.nl/publicaties/darwins-evolutietheorie/ [iv] https://www.absolutefacts.nl/politiek/data/dutschkerudi.htm https://nl.wikipedia.org/wiki/Parijse_studentenrevolte [v] https://www.aup.nl/journal-downloads/sociologie/sociologie2006002002002.pdf [vi] https://nl.wikipedia.org/wiki/Rudi_Dutschke [vii] https://nl.wikipedia.org/wiki/Daniel_Cohn-Bendit